Οι τοίχοι μας είναι άδειοι

Ο πολιτισμός δεν υπήρξε ποτέ προτεραιότητα αυτής της χώρας.

images
Back to top

Είχα μόλις αρχίσει να δημοσιογραφώ όταν μου ανατέθηκε να του κάνω συνέντευξη. Τον είχα συναντήσει στο σπίτι του στην Αγία Νάπα και ομολογώ πως αγωνιούσα να τον γνωρίσω από κοντά, αφού για χρόνια ζούσα με τους πίνακες του. Μιλώ για τον Κύπριο ζωγράφο Γιώργο Σκοτεινό. Νεαρή τότε και ανυποψίαστη για το πόση διάψευση μπορεί να κουβαλά ένας άνθρωπος, διψούσα να γνωρίζω ανθρώπους του πνεύματος. Ανθρώπους δηλαδή που προσπαθούσαν να χωρέσουν το ταλέντο και την δημιουργική τους φαντασία σε μια πραγματικότητα η οποία, πολλά χρόνια μετά διαπίστωσα πώς δεν άφηνε χώρο ούτε στο ταλέντο, ούτε στην φαντασία.

Μιλούσαμε πολλές ώρες θυμάμαι, μου είχε διηγηθεί δεκάδες ιστορίες της ζωής και της τέχνης του. Σε κάποια στιγμή της κουβέντας μας, πήρε το σοβαρό του ύφος και με μια έκφραση στο πρόσωπο του σχεδόν προειδοποιητική μου είπε πως οι τοίχοι μας είναι άδειοι. Και ο λόγος που είναι άδειοι είναι γιατί ποτέ δεν αισθανθήκαμε την αναγκαιότητα της τέχνης. Έτσι έχουμε μάθει, μου είπε, να αφήνουμε τους τοίχους μας άδειους και την φαντασία μας περιορισμένη σε πολύ συγκεκριμένα τετραγωνικά. Μου φάνηκε, θυμάμαι, υπερβολική η διαπίστωση του, ίσως γιατί ενστικτωδώς δεν ήθελα να την αποδεχτώ, μου έπεφτε πολύ μουντή για τις πολύχρωμες ρομαντικές μου σκέψεις. Το νεαρό της ηλικίας μου δεν μου επέτρεπε καν να διαβάσω κάτω από τις λέξεις για να συνειδητοποιήσω πόση πίκρα και πόσες διαψεύσεις έκρυβαν.

Πέρασαν χρόνια και συναντήσεις με πολλούς άλλους ανθρώπους του πνεύματους για να διαπιστώσω πόσο δίκαιο είχε τότε ο Γιώργος Σκοτεινός. Οι τοίχοι μας ήταν και παραμένουν άδειοι γιατί ο πολιτισμός δεν υπήρξε ποτέ προτεραιότητα αυτής της χώρας ούτε στην παιδεία της, ούτε στα κονδύλια της, ούτε στη προάσπιση της ταυτότητας της. Για καιρό πίστευα πως ο λόγος που ο πολιτισμός ερχόταν πάντα σε δεύτερη μοίρα ήταν το εθνικό μας πρόβλημα το οποίο επισκιάζε οποιοδήποτε άλλο τομέα της πολιτικής μας σκέψης δημιουργώντας μας ενοχικά σύνδρομα άν τολμούσαμε να στρέψουμε το βλέμμα σε άλλα πράγματα που τα θεωρούσαμε αξίες της πνευματικής μας καλλιέργειας. Κι’αυτός ο μύθος ωστόσο καταρριφθηκε στο μυαλό μου, όταν στα χρόνια διαπίστωνα μέσα από την δημοσιογραφική μου εμπειρία, πως ο λόγος για τον οποίο ο πολιτισμός δεν υπήρξε ποτέ προτεραιότητα μας δεν ήταν το εθνικό πρόβλημα αλλά η ανεπάρκεια των εκάστοτε ιθυνόντων να αντιληφθούν την σημασία και την αξία του. Με απλά λόγια η απουσία πολιτιστικού υπόβαθρου από την πολιτική σκηνή ήταν και είναι ο λόγος που χρόνια τώρα αυτή η χώρα αδιαφορεί για τον πολιτισμό της.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Γιατί πρίν λίγες μέρες είδε το φως της δημοσιότητας μια ακόμα είδηση που αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Η είδηση έλεγε πώς το κράτος παραβιάζει την νομοθεσία σύμφωνα με την οποία έχει υποχρέωση να εμπλουτίζει τα ανεγειρόμενα δημόσια κτίρια με έργα τέχνης. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο Σύλλογος Εικαστικών Καλλιτεχνών, 63 κτίρια του Δημοσίου δεν εμπλουτίστηκαν με εικαστικά έργα όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Κληθείς να σχολιάσει τις απόψεις των καλλιτεχνών ο διευθυντής των Πολιτιστικών Υπηρεσιών κ. Παρασκεάς παραδέχτηκε πώς η μη εφαρμογή της νομοθεσίας άρχισε πριν από την οικονομική κρίση και παράλληλα την απέδωσε και στην αμέλεια διάφορων τμημάτων. Το κράτος “ξέχασε” να τηρήσει την σχετική νομοθεσία ή κατα το λαικότερον “έπαιξεν πελλόν” . Κι’αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινής ο λόγος δεν ήταν γιατί αμέλησε αλλά γιατί επί της ουσίας δεν ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό, παρα μόνο για να τον χρησιμοποιεί όταν και εφόσον αυτός εξυπηρετεί τα οποιαδήποτε μικροκομματικά συμφέροντα και αλισβερίσια. Κι’αν αυτή η άποψη καταγράφεται ώς απόλυτη, καλώ οποιονδήποτε κρατικό παράγοντα να με διαψεύσει αποδεικνόντας μου πότε και πώς έδωσε σημασία αυτό το κράτος στο πολιτισμό όχι σαν δραστηριότητα αλλά σαν παιδεία και ουσία της καλλιέργειας του πνεύματος μας.

 

 

 

 

Back to top